|
การเย็บจาก
เป็นภูมิปัญญาของคนโบราณ ในสมัยก่อน
ผู้คนจะใช้ใบไม้มุงหลังคาเพื่อทำเป็นที่
อยู่อาศัย แต่ในภายหลังผู้คนได้ดัดแปลง
และคิดค้นสิ่งใหม่ ๆ ขึ้นมาจึงได้มาเป็นการ
มุงหลังคาด้วยจากแทนการมุงหลังคาด้วย
ใบไม้
คำว่า จาก มีหลายชื่อ ดังต่อไปนี้
1. จาก เย็บกับทางมะพร้าว
2. จาก เย็บกับทางสาคู
3. จาก เย็บกับใบหญ้าคา
4. จาก เย็บกับใบจากโดยตรง |
ที่จะทำการสาธิตให้ดูจะเป็นการเย็บจากด้วยใบจากโดยตรง ซึ่ง จาก เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่งที่ขึ้น อยู่ตามป่า ชายเลน โดยมีน้ำเค็มขึ้นถึง บางครั้งก็ขึ้นอยู่บริเวณน้ำกร่อย ซึ่งจะอยู่ใกล้ ๆ กับน้ำเค็ม จาก จะขึ้นอยู่เป็น กอ ๆ ซึ่งใบของมันจะคล้ายกับใบมะพร้าว แต่ในส่วนใบของใบจากจะมีขนาดใหญ่กว่าใบมะพร้าว การใช้งานจะใกล้เคียงกันกับการใช้ใบมะพร้าวมาเย็บเป็นจากแต่อายุการใช้งานของใบมะพร้าว
จะสั้นกว่าใบจาก
ลักษณะการตัดใบจาก
ควรเลือกใบที่แก่ และใบใหญ่เพื่อตัดออกจากทางของมันแล้วเก็บมัดรวมกันเพื่อจะนำไปแช่น้ำ ซึ่งเป็นการรักษาอายุการใช้งานของมันให้นานยิ่งขึ้น
ลักษณะของหวายเย็บจาก
ตัดหวายให้เป็นเส้นยาวเอามาเหลาให้เป็นซี่เล็ก ๆ ที่ด้านโคนของหวายทำให้แหลมแล้วนำมาม้วนให้เป็น
วงกลม หลังจากนั้นจึงเอาไปแช่น้ำเพื่อไม่ให้หวายผุหรือเกิดการหักได้ แต่ในปัจจุบันหวายไม่มีการ ใช้แล้วเพราะว่ามันหายาก คนปัจจุบันเลยหันมาใช้เชือกฟากแทนการใช้หวายใน การเย็บจากแต่จะต้อง ใช้เข็มหรือของแหลมเป็นตัวนำในการเย็บจาก
อุปกรณ์ในการเย็บจาก
1. ใบจาก
2. ไม้ไผ่เอามาทำตับจาก
3. หวายลิงหรือเชือกฟาง
ขั้นตอนการทำจาก
1. เอาไม้ไผ่มาตัดเป็นท่อนยาวประมาณ 1.30 เมตร หรือ 1.50 เมตร
2. นำไม้ไผ่ที่ตัดเป็นท่อน ๆ แล้วมาผ่าเป็นซี่ ๆ กว้างประมาณ 1 นิ้วครึ่ง เหลาให้เรียบร้อย
3. หลังจากนั้นนำมามัดรวมกันเพื่อนำไปแช่ในน้ำเค็ม เป็นการป้องกันการไชของมอด
วิธีการเย็บจาก
1. นำจากมาวางไว้แล้วเอาใบจากสองใบมาวางเรียงกัน
2. เย็บจากข้างบนลงข้างล่างแล้วเอาใบจากคู่ต่อไปมาวางเรียงต่อกันอีก ทำไปจนหมดตับ
3. เมื่อเย็บเสร็จแล้วจึงนำไปตากให้แห้งเพื่อเตรียมมุงหลังคาต่อไป
หมายเหตุ
ถ้าหากเราไม้ได้แช่จากตั้งแต่ตอนแรกเราสามารถนำมาแช่เมื่อเย็บเป็นจากเสร็จแล้วก็ได้ แต่จะทำยากกว่า เพราะต้อง ใช้ความระมัดระวังและเปลืองพื้นที่
สรุปจากภาพรวม
ชิ้นส่วนของต้นจากทุกชิ้นสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หมด เช่น
1. ใบจากสามารถนำมาเย็บเพื่อมุงหลังคาบ้านได้
2. ยอดจากสามารถนำมาทำเป็นบุหรี่สูบกับยาฉุนได้
3. ลูกจากนำมาเชื่อมกับน้ำตาลทำเป็นขนมหวานได้
4. โคนทลายของลูกจากสามารถเอามาทำเป็นแซ่ไว้ไล่แมลงได้
|